Żurek Wielkanocny
Żurek to jedna z najbardziej charakterystycznych polskich zup, szczególnie popularna w okresie wielkanocnym. Jej wyjątkowy, lekko kwaśny smak pochodzi od zakwasu z mąki żytniej. Tradycyjny żurek wielkanocny podawany jest z białą kiełbasą, jajkiem i często serwowany w chlebie. Poniżej przedstawiamy klasyczny przepis na żurek wielkanocny z domowym zakwasem.
Składniki
Na zakwas:
- 250 g mąki żytniej razowej
- 500 ml przegotowanej i ostudzonej wody
- 2-3 ząbki czosnku
- 2 liście laurowe
- 3-4 ziarna ziela angielskiego
- skórka chleba żytniego na zakwasie (opcjonalnie)
Na zupę:
- 500 g białej kiełbasy surowej
- 250 g wędzonego boczku lub żeberek
- 1 duża cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2 marchewki
- 1 korzeń pietruszki
- 1/4 selera
- 2 liście laurowe
- 4-5 ziaren ziela angielskiego
- 6-8 ziaren pieprzu czarnego
- majeranek do smaku
- 200 ml śmietany 18%
- 2 łyżki chrzanu (najlepiej świeżo tartego)
- 6-8 jajek ugotowanych na twardo
- sól i pieprz do smaku
Przygotowanie
Zakwas (przygotuj 4-5 dni wcześniej):
- W dużym słoju lub kamionkowym naczyniu wymieszaj mąkę żytniej z przegotowaną, ostudzoną wodą.
- Dodaj obrane, lekko zgniecione ząbki czosnku, liście laurowe i ziele angielskie. Jeśli masz, dodaj również skórkę chleba żytniego na zakwasie.
- Przykryj naczynie gazą lub ściereczką (nie zamykaj szczelnie) i odstaw w ciepłe miejsce na 4-5 dni.
- Codziennie mieszaj zakwas drewnianą łyżką. Po 4-5 dniach zakwas powinien być kwaśny i gotowy do użycia.
Zupa:
- W dużym garnku umieść pokrojony w kostkę boczek lub żeberka, zalej 2 litrami wody i zagotuj.
- Dodaj obraną cebulę (w całości), obrane i pokrojone w plasterki marchewki, pietruszkę i seler.
- Dodaj liście laurowe, ziele angielskie i ziarna pieprzu.
- Gotuj na małym ogniu przez około 45 minut, aż mięso będzie miękkie.
- Dodaj białą kiełbasę i gotuj na małym ogniu przez kolejne 20 minut.
- Wyjmij kiełbasę i pokrój ją w plasterki. Wyjmij również boczek/żeberka i pokrój na mniejsze kawałki.
- Przecedź wywar, usuwając warzywa i przyprawy.
- Do czystego wywaru dodaj zakwas, zaczynając od około połowy przygotowanej ilości i stopniowo dodając więcej, regulując kwaśność zupy według własnych preferencji.
- Dodaj majeranek, sól i pieprz do smaku.
- W osobnej misce wymieszaj śmietanę z 2-3 łyżkami gorącej zupy, aby ją ogrzać i zapobiec ścięciu. Następnie wlej śmietanę do zupy, mieszając.
- Dodaj chrzan i wymieszaj.
- Dodaj z powrotem pokrojoną kiełbasę i boczek/żeberka.
- Podgrzej całość, ale nie gotuj, aby nie ściąć śmietany.
Porady
- Jeśli nie masz czasu na przygotowanie domowego zakwasu, możesz użyć gotowego zakwasu żytniego, dostępnego w sklepach.
- Tradycyjnie żurek wielkanocny podaje się z połówką jajka ugotowanego na twardo i plasterkami białej kiełbasy.
- W niektórych regionach Polski żurek serwuje się w wydrążonym bochenku chleba, co nadaje mu wyjątkowy charakter i aromat.
- Żurek można zagęścić, dodając zasmażkę z mąki i masła, ale tradycyjnie jest raczej klarowny.
- Jeśli lubisz bardziej wyrazisty smak, możesz dodać więcej chrzanu lub kilka kropli octu.
- Zupę można przechowywać w lodówce przez 2-3 dni. Podczas odgrzewania należy uważać, aby nie doprowadzić do wrzenia z powodu zawartości śmietany.
Żurek to zupa, która łączy w sobie intensywne, głębokie smaki wędzonki, wyrazistą kwaśność zakwasu i delikatność śmietany. To nieodłączny element polskiej tradycji wielkanocnej, który rozgrzewa ciało i duszę w wiosenne dni. Przygotowanie domowego zakwasu wymaga trochę cierpliwości, ale efekt końcowy jest zdecydowanie wart wysiłku.
Smacznego!